การขอข้อมูลข่าวสารจำนวนมาก หรือขอบ่อย

สำนักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี ได้จัดทำบทความสรุปประเด็นคำวินิจฉัยของคณะกรรมการวินิจฉัยการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร และประเด็น ข้อหารือ เพื่อเป็นความรู้และประโยชน์ต่อการนำไปใช้ประกอบการปฏิบัติหน้าที่ในการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารต่าง ๆ ให้เป็นไปตาม พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540

โดยบทความนี้ เป็นการขอหารือ กรณีมีผู้ขอข้อมูลข่าวสารจำนวนมาก หน่วยงานจะปฏิเสธการจัดหาข้อมูลข่าวสารให้กับผู้ขอได้หรือไม่

เทศบาล ก. ได้ขอหารือว่า นายตรีได้ร้องขอข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการแจ้งการฆ่าสัตว์ ซึ่งเทศบาล ก. ได้ตรวจสอบแล้ว พบว่า ข้อมูลข่าวสารตามคำขอของนายตรี มีจำนวนมากและเป็นเอกสารที่จัดทำมานานเกิน 1 ปีแล้ว จึงเป็นภาระที่ต้องใช้เวลาในการค้นหาเอกสาร ซึ่งมาตรา 11 แห่งพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 บัญญัติว่า “ให้หน่วยงานของรัฐผู้รับผิดชอบจัดหาข้อมูลข่าวสารนั้นให้แก่ผู้ขอภายในเวลาอันสมควร เว้นแต่ผู้นั้นขอจำนวนมากหรือบ่อยครั้งโดยไม่มีเหตุผลอันสมควร” โดยเทศบาล ก. เห็นว่า นายตรีขอข้อมูลข่าวสารเป็นจำนวนมากและเหตุผลในการขอก็เพียงเพื่อจะทราบว่าเทศบาล ก. ได้ปฏิบัติถูกต้องตามกฎหมายหรือไม่ เทศบาล ก. จึงขอหารือว่า หากจะปฏิเสธการจัดหาข้อมูลข่าวสารให้กับผู้ขอนั้น เป็นการชอบด้วยกฎหมายว่าด้วยข้อมูลข่าวสารของราชการหรือไม่

คณะอนุกรรมการตอบข้อหารือตามกฎหมายว่าด้วยข้อมูลข่าวสารของราชการ ในคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ พิจารณาแล้วเห็นว่า การขอข้อมูลเป็นจำนวนมาก หมายถึง การขอ ข้อมูลข่าวสารที่มีจำนวนมากเกินความจำเป็นในการนำไปใช้ประโยชน์ของผู้ร้องขอ และเป็นภาระอย่างมากแก่เจ้าหน้าที่ผู้ดำเนินการจัดหาข้อมูลข่าวสารดังกล่าว ส่วนกรณีการขอบ่อยครั้ง หมายถึง การขอข้อมูลข่าวสารอย่างเดียวกันซ้ำแล้วซ้ำอีก สำหรับการพิจารณาว่า การขอข้อมูลข่าวสารใดเป็นการขอมากหรือขอบ่อยครั้งโดยไม่มีเหตุผลอันสมควรหรือไม่นั้น ต้องพิจารณาจากพฤติการณ์ของผู้ขอประกอบด้วย เช่น ผู้ขอเป็นผู้มีส่วนได้เสียกับข้อมูลข่าวสารที่ร้องขอหรือไม่ หรือผู้ร้องขอใช้สิทธิโดยสุจริตหรือไม่ ซึ่งเป็นเรื่องที่เทศบาล ก. จะต้องใช้ดุลพินิจพิจารณาจากหลักเกณฑ์ดังกล่าว ทั้งนี้ หากเทศบาล ก. เห็นว่าข้อมูลข่าวสารตามคำขอนั้นเปิดเผยได้ แต่มีจำนวนมาก ก็อาจเชิญผู้ขอไปตรวจดูข้อมูลข่าวสารดังกล่าวก่อน หากผู้ขอต้องการข้อมูลข่าวสารในส่วนใด ก็แจ้งขอให้เทศบาล ก. สำเนาข้อมูลข่าวสารนั้นให้ โดยเทศบาล ก. สามารถคิดค่าธรรมเนียมการขอสำเนา หรือขอสำเนาที่มีคำรับรองถูกต้องได้ตามประกาศคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ

นายเฉลิมพล เลียบทวี
ผู้อำนวยการส่วนส่งเสริมและเผยแพร่สิทธิรับรู้ข้อมูลข่าวสาร
สำนักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ

บทความต้นฉบับ คลิก

มีข้อสงสัยการปฏิบัติและใช้สิทธิตามพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 หารือไปที่สำนักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี โทร 02 283 4677 หรือที่เว็บไซต์ www.oic.go.th ตอบข้อหารือในการปฏิบัติตามพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 (ที่ นร 0108/5743 ลงวันที่ 7 ธันวาคม 2561)